Oświetlenie awaryjne jest niezbędne, kiedy w wyniku awarii albo odcięcia zasilania oświetlenie podstawowe zostaje wyłączone. Sposób projektowania, montowania oraz kontrolowania urządzeń oświetlenia awaryjnego regulują odpowiednie akty normatywne. W jakich budynkach są one instalowane i jakie funkcje pełnią?
Oświetlenie awaryjne to określenie obejmujące kilka odmian oświetlenia: ewakuacyjnego, dróg komunikacyjnych, strefy otwartej i strefy wysokiego ryzyka. Istotne jest więc, aby jego elementy zasilane były ze źródła niezależnego od zasilania podstawowego. Powinno ono być montowane w obiektach użyteczności publicznej, jak np. szkoły, urzędy, szpitale, centra handlowe lub rozrywkowe, gdzie każdego dnia przebywa duża liczba osób. Celem montowania oświetlenia awaryjnego jest zapewnienie osobom przebywającym w budynku bezpieczne opuszczenie go.
Jak powinny być rozmieszczone oprawy oświetlenia awaryjnego?
Oprawy oświetlenia awaryjnego w znacznym stopniu usprawniają akcję ewakuacyjną w budynku objętym pożarem. Dzięki nim osoby znajdujące się w zagrożonym obiekcie mogą w łatwy sposób znaleźć najkrótszą drogę do najbliższego wyjścia. Oprawy kierunkowe wskazują kierunek ewakuacji, zaś pozostałe elementy oświetlenia awaryjnego zapewniają odpowiednią widoczność nawet w miejscach zadymionych oraz zapobiegają wybuchowi paniki. Aby spełniały one swoją funkcję, powinny być montowane w odpowiednich miejscach. Zgodnie z wytycznymi źródła oświetlenia awaryjnego powinny być umiejscowione co najmniej 2 m nad podłogą, w pobliżu drzwi ewakuacyjnych czy w miejscach stanowiących dla osób ewakuowanych potencjalne zagrożenie. W przepisach przeciwpożarowych szczególną uwagę zwraca się na konieczność montowania opraw awaryjnych w pobliżu każdej zmiany poziomu, przy schodach, a także przy rozwidleniach korytarza i każdej zmianie kierunku ruchu. Oprócz tego oprawy oświetlenia awaryjnego powinny być umiejscowione przy punktach pierwszej pomocy, przy urządzeniach przeciwpożarowych oraz przyciskach alarmowych.
Co do wyboru?
Do najważniejszych elementów oświetlenia ewakuacyjnego należą niewątpliwie oprawy mające na celu oznaczać drogi ewakuacyjne i wyjścia awaryjne za pomocą odpowiednich piktogramów. Tego typu urządzenia spełniają swoją funkcję zarówno dzięki zasilaniu podstawowemu, jak i w trybie awaryjnym, czyli po zaniknięciu napięcia w sieci. Producenci oświetlenia awaryjnego obecnie mogą zaproponować szeroki wybór systemów pozwalających na przystosowanie ich do konkretnych warunków architektonicznych – można np. montować je bezpośrednio w suficie, albo podtynkowo. Zarządcy budynków użyteczności publicznej coraz chętniej sięgają po urządzenia wykorzystujące technologię LED – w tego typu żarówki wyposażone są np. oprawy kierunkowe Awex – dzięki którym można obniżyć rachunki za energię elektryczną. Należy przy tym wspomnieć, że podczas poszukiwania oświetlenia awaryjnego do zakładów pracy czy innych obiektów użyteczności publicznej warto zwrócić uwagę na certyfikaty potwierdzające jakość wybranych rozwiązań.